Artykuł wstawiam dzięki koledze spth. To wielka wiedza na jakże rzadki temat.


Podstawy obsługi i eksploatacji automatycznej skrzyni biegów MB3 - na podstawie R19

Krótki opis

Automatyczna skrzynka biegów MB3 stosowana m.in. w R19 z silnikami o małej mocy, posiada 3 biegi do przodu i jeden do tyłu. Napęd z silnika przenoszony jest za pomocą sprzęgła hydrokinetycznego (konwertor). Skrzynia sterowana jest elektronicznie przez komputer, w przypadku R19 zamontowany z lewej strony w komorze silnika. W tej wersji nie ma możliwości wyboru trybu pracy skrzyni, np. sport, zima. Komputer pracuje wyłącznie z jednym zapisanym przez producenta programem. Informacje o awariach skrzyni/komputera wyświetlane są na desce w prawym dolnym narożniku - prostokątna ikonka z poziomym zygzakiem. Sterowanie ciśnieniem oleju w skrzyni odbywa się przez modulator podciśnienia, wykorzystujący podciśnienie silnika. Informacje na temat prędkości brane są z czujnika obrotów umieszczonego na skrzyni biegów, a dane potrzebne do zmiany biegów przy określonych prędkościach oraz funkcja kickdown z potencjometru przepustnicy.

Użytkownik ma do wyboru kilka pozycji dźwigni zmiany biegów:

* P - parking - blokada kół
* R - wsteczny
* N - luz
* D - jazda do przodu z wykorzystaniem wszystkich biegów
* 2 - jazda do przodu z wykorzystaniem 1 i 2 biegu
* 1 - jazda do przodu z wykorzystaniem tylko pierwszego biegu

Wyłącznie na pozycjach P i N można uruchomić silnik, na każdej innej pozycji silnik nie da się uruchomić (rozrusznik jest wyłączony).

Do okresowych czynności należą:

* sprawdzanie poziomu oleju co 1000 km
* wymiana oleju i filtra co 50 000 km
* wymiana oleju i filtra (przy cyklu miejskim) co 30 000 km

Kilka zasad prawidłowej eksploatacji

Sprawdzanie poziomu oleju

W każdym bezwypadkowym aucie wyposażonym w skrzynie MB3, na wewnętrznej stronie maski znajduje się naklejka informująca o sposobie sprawdzania oleju. Jak to bywa jest w kilku językach oprócz polskiego. Na miarce oleju jest napis MINI i MAXI (z francuskiego) co w naszym ojczystym języku oznacza MINIMUM i MAKSIMUM. To nie jest śmieszne, ponieważ w wielu warsztatach mechanicy, jak i sami użytkownicy, uważają, że ostatnia literka I oznacza kreskę w której ma być poziom oleju. Między napisami jest wycięte oczko i to w tym oczku musi być poziom oleju. Jeśli oleju będzie więcej lub mniej doprowadzi to do szybszego zużycia elementów skrzyni. W celu sprawdzenia poziomu oleju musimy odpalić silnik i poczekać aż się rozgrzeje ale do temperatury nie wyższej niż 45st. Wciskamy pedał hamulca i przesuwamy przez każdą pozycję i pozostawiamy na P. Teraz wyciągamy miarkę i sprawdzamy czy olej mieści się w granicach wyciętego oczka (cały czas przy pracującym silniku). Olej na miarce możemy powąchać i sprawdzić czy nie śmierdzi spalenizną. Zapach spalenizny oznacza zużycie tarczek. Niedobór oleju można uzupełnić wlewając olej mineralny Dextron II lub odpowiednik, przez otwór miarki oleju. Nadmiar spuszcza się korkiem od spodu skrzyni. Oczko to ok. 200ml oleju. Na wymianę wchodzą 2 litry oleju, całkowita pojemność to 6 litrów. Jak widać sprawdzenie poziomu oleju nie jest takie proste jak w silniku.


Wypadki losowe i przestrogi

* Samochodu z automatyczną skrzynią nie da się odpalić na pych.
*Holowanie jest dopuszczalne wyłącznie przy włączonym silniku, wybieraku biegów w pozycji N (luz), przy prędkości nie większej niż 40km/h oraz odległości do 50km. Trzeba również dolać 2 litry oleju do skrzyni biegów. Trzeba pamiętać by po zakończeniu holowania zlać ilość oleju którą dolaliśmy przed holowaniem! Jeśli nie musisz nie holuj, laweta mniej kosztuje od naprawy skrzyni. Holowanie przy wyłączonym silniku z polskim zapędem, czyli 100km/h, powoduje zużycie elementów skrzyni, głównie pompy oleju. Podczas holowania z wyłączonym silnikiem elementy skrzyni obracają się ale nie są smarowane - olej sobie leży w misce i czeka na lepsze czasy (dlatego trzeba dolać dwa litry oleju na czas holowania).
* Automat to nie wyścigówka, sprzęgło hydrokinetyczne przenosi 85% mocy silnika.
* Nigdy nie przełączaj z D na R i odwrotnie bez całkowitego zatrzymania się.
* Zawsze włączaj bieg z pozycji P lub N i odwrotnie przy wciśniętym pedale hamulca.
* Pozycja P nie służy do hamowania i nie utrzyma auta na stromej górce. To tylko mała zapadka blokująca kółko zębate. Na górce zawsze używaj dodatkowo hamulca ręcznego.
* Silnik musi zawsze pracować równo w pełnym zakresie obrotów, a układ podciśnienia musi być szczelny.
* Poziom cieczy chłodzącej silnik musi być zawsze w normie - olej skrzyni jest nią chłodzony. Skrzynia ma swoją chłodnice (na górze).
* Świecąca kontrolka komputera (zygzak w prostokącie) oznacza pracę w trybie awaryjnym. W niektórych przypadkach po przejściu do trybu awaryjnego będzie dostępny bieg wsteczny i tylko trzeci. W tym przypadku jazda do przodu jest praktycznie niemożliwa. Jeśli możesz kontynuuj jazdę ale tylko do najbliższego warsztatu.
* Komputera nie da się naprawić, jest zalany gumą.

Niektóre awarie i ich przyczyny
Objawy/Przyczyna
Po rozgrzaniu silnika nie można zablokować skrzyni na pozycji 2 i 1.
Uszkodzony komputer.

Cały czas nie można zablokować skrzyni na pozycji 2 i 1.
Uszkodzony przełącznik wyboru w skrzyni.

Nie można odpalić na pozycji P lub N.
Uszkodzony przełącznik wyboru w skrzyni.

Świeci się kontrolka awarii i nie można kontynuować jazdy do przodu - działa wsteczny.
Komputer działa w trybie awaryjnym.

Świeci się kontrolka awarii ale biegi przełączają się ciągle przy tych samych prędkościach.
Komputer działa w trybie awaryjnym - brak połączenia z potencjometrem przepustnicy.

Biegi włączają się dopiero po rozgrzaniu silnika/skrzyni.
Za niski poziom oleju.

Po rozgrzaniu skrzyni, podczas jazdy i przyspieszaniu obroty gwałtownie rosną ale samochód nie przyspiesza. Zniszczone tarczki - remont skrzyni.

Nie działa funkcja kickdown ale skrzynia pracuje poprawnie.
Źle ustawiony potencjometr przepustnicy.

Po wciśnięciu pedału gazu do oporu włącza się kontrolka awarii i nie działa blokada 2 i 1.
Źle ustawiony potencjometr przepustnicy.

Przy spokojnej jeździe komputer bardzo szybko zmienia biegi, dopiero po mocnym wciśnięciu pedału gazu zmienia przy wyższych prędkościach.
Zamontowany nieprawidłowy komputer np. od skrzyni MB1.

Widoczny wyciek oleju przy modulatorze podciśnienia (z przodu skrzyni na samym dole - rurka w plastikowym wieńcem).
Uszkodzony modulator podciśnienia.

Przy mocnym przyspieszaniu obroty gwałtownie rosną ale samochód nie przyspiesza.
Uszkodzony modulator podciśnienia. Źle ustawiony modulator. Nieprawidłowe podciśnienie lub jego brak.

Nie włączają się biegi i nie świeci kontrolka awarii.
Przepalony bezpiecznik. Brak zasilania komputera - wyjęta wtyczka. Uszkodzony komputer.


Pozostałe

Trwałość skrzyni biegów zleży od techniki jazdy, okresowych przeglądów etc. Dla francuskich skrzyń przybliżona trwałość na podstawie kilku zakładów specjalistycznych i moich doświadczeń to ok. 100 - 150 tys. km. Po remoncie skrzyni od 100-200 tys. km. Przy spokojnej jeździe i wymianach rekordziści sięgają 300 tys. km. Koszt remontu skrzyni (zostawiam auto i odbieram za 2-3 dni) to ok. 1500-2500 zł. W przypadku uszkodzenia komputera można zastąpić go innym np. od skrzyni MB1. Trzeba się jednak liczyć z konsekwencjami w postaci zmian biegów przy innych prędkościach lub innymi wtyczkami i długością przewodów. Podczas wymiany komputera i demontażu czujników wycieka trochę oleju. Na komputerze jest naklejka z numerem. Trzy ostanie cyfry to model komputera (różnią się programem, długością przewodów i wtyczkami) np. 127.

Edycja na prośbę Kujtka.